OKB Nedir?
Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB), kişinin istemsiz olarak tekrarlayan düşünceler (obsesyonlar) ve bu düşünceleri hafifletmek için gerçekleştirdiği yineleyici davranışlar (kompulsiyonlar) ile karakterize edilen bir anksiyete bozukluğudur. OKB, çocukların ve gençlerin günlük yaşamını, okul performansını ve sosyal ilişkilerini olumsuz etkileyebilir.
Belirtiler Nelerdir?
OKB’nin belirtileri obsesyonlar ve kompulsiyonlar olarak iki ana başlık altında toplanır:
- Obsesyonlar:
- Kirlenme veya bulaşma korkusu
- Kendine veya başkalarına zarar verme korkusu
- Mükemmeliyetçilik
- Dini veya ahlaki saplantılar
- Cinsel içerikli düşünceler
- Simetri ve düzen takıntısı
- Kompulsiyonlar:
- Aşırı el yıkama veya temizlik
- Tekrar tekrar kontrol etme (kapıların kilitli olup olmadığını kontrol etme gibi)
- Sayma veya belirli bir sıraya göre nesneleri düzenleme
- Tekrarlayan dua etme veya belirli cümleleri söyleme
- Eşyaları belirli bir düzende yerleştirme
OKB’nin Nedenleri Nelerdir?
OKB’nin kesin nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, genetik ve çevresel faktörlerin, beyin kimyasındaki dengesizliklerin ve bazı yaşam olaylarının rol oynayabileceği düşünülmektedir. Ailede OKB öyküsü olan kişilerde bu bozukluğun görülme olasılığı daha yüksektir.
OKB Tanısı Nasıl Konur?
OKB tanısı, genellikle bir çocuk ve ergen psikiyatristi tarafından kapsamlı bir değerlendirme sonucunda konur. Bu değerlendirme, çocuğun belirtilerinin gözlemlenmesi, ebeveyn ve öğretmenlerden alınan bilgiler ve çeşitli psikolojik testler aracılığıyla yapılır.
Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
OKB tedavisinde, çocuğun bireysel ihtiyaçlarına göre farklı yöntemler kullanılabilir:
- Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT): OKB tedavisinde en etkili yöntemlerden biridir. BDT, çocuğun obsesyonlarını ve kompulsiyonlarını tanımasına ve bunlarla başa çıkma stratejileri geliştirmesine yardımcı olur.
- İlaç Tedavisi: Bazı durumlarda, serotonin geri alım inhibitörleri (SSRI’lar) gibi ilaçlar OKB belirtilerini azaltmada etkili olabilir.
- Aile Terapisi: Aile terapisi, ebeveynlerin ve diğer aile üyelerinin çocuğun OKB belirtileriyle nasıl başa çıkabileceklerini öğrenmelerine yardımcı olabilir.
Ebeveynlere Öneriler
- Destekleyici Olun: Çocuğunuzun OKB belirtilerini anlamaya çalışın ve ona destek olun. Eleştirmek veya yargılamak yerine, empati gösterin.
- Bilgi Edinin: OKB hakkında bilgi sahibi olmak, çocuğunuzun yaşadığı zorlukları daha iyi anlamanızı sağlar.
- Rutinler Oluşturun: Günlük yaşamda belirli rutinler oluşturmak, çocuğunuzun kendini daha güvende hissetmesine yardımcı olabilir.
- Profesyonel Yardım Alın: Çocuğunuzun OKB belirtileri hakkında endişeleriniz varsa, bir çocuk ve ergen psikiyatristine başvurun. Uzman yardımı, çocuğunuzun en iyi şekilde desteklenmesini sağlar.
Sonuç
OKB, erken tanı ve uygun tedavi ile yönetilebilir bir durumdur. Ebeveynlerin desteği ve profesyonel yardım, çocukların OKB belirtileriyle başa çıkmalarına ve normal bir yaşam sürmelerine yardımcı olabilir. Uzm. Dr. Mustafa Şahin Bebek, Çocuk ve Genç Psikiyatri kliniğimizde, OKB tanısı ve tedavisi konusunda uzman kadromuzla sizlere destek olmaktan mutluluk duyarız. Çocuğunuzun sağlığı ve mutluluğu için buradayız.